TOPRAK ANALİZİ NEDİR VE NİÇİN YAPILMALIDIR?
Toprak analizi, toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin laboratuvar koşullarında farklı yöntemlerle belirlenmesidir. Buradan elde edilen bulgularla uygulamacıya ışık tutacak veriler sunulmaktadır. Böylece toprağın türü (kumlu, killi vb), pH, kireç, tuz ve organik madde miktarlarıyla, başta azot, fosfor potasyum ve diğer besin elementleri düzeyleri belirlenir. Bitkilerin beslenip büyüme ve gelişmesi için 17 adet besin elementine (C, H, O, N, P, K, Ca, Mg, S, Fe, Zn, Mn, Cu, B, Mo, CI, Na) ihtiyaçları vardır .Bu bilgiler uygulamacıya tür seçimi, gübreleme, toprak ıslahı konularında yardımcı olacaktır.
Toprak ve bitki özelliklerine göre en az gübreleme masrafı ile kaliteli en fazla verimi elde etmek için; Hangi gübre?, Ne kadar?, Ne zaman?, Nasıl verilmeli? soruları en iyi bir şekilde cevaplanmalıdır.
İşte bu soruları en iyi cevaplamanın yolu Toprak ve Bitki Analizleri' dir.
Toprak analizlerinde örneklerin alınması ve içinde homojen örnekleme alanlarına veya parçalara bölmeliyiz. Bu parçaların her birinden ayrı ayrı örnekler alınmalıdır.
Eğer analiz yaptırmadan gübreleme yaparsak besin elementlerinin topraktaki miktarları ve denge oranlarını bilmediğimiz için fazla veya eksik gübreleme yapmış oluruz
Eksik gübreleme, ürün ve kalite azalmasına; fazla gübreleme ise, hem ürün ve kalite azalmasına hem de tuzlulaşma gibi topraklarımızın özelliklerinin bozulmasına ve ayrıca gereksiz bir para harcamasına neden olacağı için büyük ekonomik kayıplar sonucu fakirleşmeye yol açar
Sonuç olarak, TOPRAK ANALIZI = BOL ÜRÜN + YÜKSEK KALITE demektir. Bu nedenlerle ekim ve dikim yapmadan önce mutlaka toprak analizi yaptırıp, analiz sonuçlarına göre yapılan öneriler ışığında gübreleme yapmalıyız.
TOPRAK ÖRNEKLERİNİN ALINMASI
Toprak analizlerinde örneklerin alınması ve analize hazırlanması çok önemlidir. Temsil yeteneğinden yoksun usulüne uygun şekilde alınmamış toprak örnekleri, en gelişmiş cihazlarla ve en duyarlı yöntemlerle analiz edilse bile yanlış yargılara neden olabileceği gibi para, emek ve zamanın boşa gitmesine yol açar.
Bu nedenle aldığımız toprak örneğinin tarlamızı iyi temsil edebilmesi için öncelikle tarlamızı;
- Arazi topografyası (Meyil, Drenaj),
- Toprağın bünyesi (Kumlu, Killi, Ağır vb.),
- Arazinin marazı (yönü),
- Toprağın rengi,
- Toprak üzerindeki bitki örtüsü,
- Toprak derinliği,
- Arazide bitki varsa verim farklılığı, ve
- Arazinin önceden kullanılış şeklini dikkate alarak kendi içinde homojen örnekleme alanlarına veya parçalara bölmeliyiz. Bu parçaların her birinden ayrı ayrı örnekler alınmalıdır.
Toprak örneğinde ekip - dikeceğimiz ürünlere göre kaç cm derinlikten numune alınacağına dikkat edilmelidir. Tek yıllık bitkilerde alınacak toprak örneğinde derinlik 30 cm yeterliyken , çok yıllık bitkilerde Yeni dikilecek Fidanlarda 30 cm-60 cm-90 cm olacak şekilde üç profil almak gerekmektedir.
TOPRAK ÖRNEĞİ ALMA ŞEKLİ
Torbanın dışı ve içi olmak üzere kurşun kalemle iki etiket yazılmalıdır. Etikette aşağıdaki bilgiler yer almalıdır.
- Örnek sahibinin adı soyadı
- Örneğin alındığı il, ilçe, köy ve mevki adı
- Tarla alanı
- Örneğin alındığı derinlik
- Geçen yılda ekilen bitki ve alınan verim
- Geçen yıl atılan gübre cinsi ve miktarı
- Gübreleme sonrası örnek alındı ise hangi gübre,ne kadar, ne zaman, nasıl atıldığı
- Bu yıl ekilecek bitki ve beklenen verim
- Sulama durumu (veya yağış miktarı)
- Meyve ağaçları için; cinsi, yaşı ve dekardaki sayıs
- Toprak Donlu ve su ile doygun olduğu (Çamur) zaman kesinlikle örnekalınmaz.
- Her mevsim örnek alınabilir. Ancak ekim veya dikimden yada gübre uygulama zamanından en az 1-1.5 ay önce toprak örneği alınmalıdır.
- Toprak örneği kürek ve burgularla alınmalıdır. Örnek alınmasında demir bulaşması olacağı için normal kürek ve bel ile alınmaz.
ÖRNEK ALINMAYACAK DURUM VE YERLER
- Yol kenarlarından ve meyve bahçesi ağaç diplerinden
- Ot ve sap yığını olan yerlerden
- Su arkı, kanal ve bina kenarlarından
- Harman yeri
- Hayvan yatmış yerler
- Gübre yığılmış yerlerden
- Sap, kök v.s. Yakılan yerlerden
- Eğimin değiştiği yerlerden
- Mikro tümsek ve çukurlardan
Tarihçe İle İlgili Görseller